Bị tiêu chảy kéo dài nên ăn gì?
1. Đặc trưng của tiêu chảy mạn tính.
– Phân lỏng sống, trên 3 lần trở lên trong ngày.
– Kéo dài trên 2 tuần.
2. Nguyên nhân gây tiêu chảy mạn tính.
Tiêu chảy mạn tính thường kéo dài và có rất nhiều nguyên nhân khác nhau, nhiều khi rất khó phát hiện, có thể là những nhóm nguyên nhân sau:
– Nhiễm khuẩn và ký sinh vật.
– Viêm đại tiểu tràng mạn tính: đau bụng, phân lỏng, táo, lẫn máu, mũi.
– Lao đại tiểu tràng: thường xuất hiện sau lao phổi có dấu hiệu nhiễm lao, đồng thời đau bụng, xác định bằng cấy phân và chụp Xquang ruột.
– Do rối loạn quá trình tiêu hoá, hấp thu.
– Thiếu dịch vị sau cắt dạ dày: phân nhão, lỏng có mùi chua, xét nghiệm dịch vị thấy lượng HCl rất thấp.
– Thiếu dịch tụy (viêm tuỵ mạn tính): phân nhiều bóng láng mỡ, soi kính thấy nhiều hạt mỡ và các thứ có trong phân.
– Thiếu mật (do tắc mật, viêm gan): phân nhạt màu, có mỡ.
– Thiếu men tiêu hoá của ruột non: sau phẫu thuật cắt bỏ một phần ruột non, lỗ rò của ruột non.
– Thiếu vi khuẩn phân giải xenluloza do dùng nhiều kháng sinh loại tác dụng rộng như biomyxin, tetraxyclin…diệt hết vi khuẩn hoặc sau cắt bỏ đại tràng.
– Những bệnh có tổn thương thực thể:
+ Ung thư tiểu tràng, đại tràng.
+ Polip đại tràng.
+ Viêm trực tràng, đại tràng chảy máu và loét…
+ Những nguyên nhân khác.
+ Rối loạn nội tiết: bazơđô, suy thượng thận.
+ Rối loạn thần kinh và tinh thần.
3. Hậu quả của tiêu chảy mạn tính.
-Tiêu chảy mạn tính thường gây hậu quả nặng nề:
+ Giảm khối cơ của cơ thể, giảm protein máu.
+ Giảm khối mỡ và lượng mỡ dự trữ của cơ thể.
+ Thiếu hụt vitamin và sắt nhất là vitamin nhóm B, B12, acid folic, niacin, vitamin tan trong mỡ (A, D, E, K) .
– Do đó bệnh nhân sẽ bị gầy, sút cân, thiếu máu; nếu không được nuôi dưỡng bằng một chế độ ăn hợp lý, dài ngày thì sẽ suy dinh dưỡng .
4. Nguyên tắc xây dựng thực đơn cho bệnh nhân tiêu chảy mạn tính.
– Lựa chọn thức ăn, chế biến, phân bố bữa ăn:
+ Có tính lâu dài.
+ Dễ hấp thu.
+ Hợp khẩu vị .
+ Chia nhiều bữa để bệnh nhân dễ hấp thu.
– Chế độ ăn giàu đạm, giàu calo, giàu vitamin cho bệnh nhân tiêu chảy mạn tính có thể theo mức như sau:
+ Tổng năng lượng : 2000 – 2400 kcal/ ngày.
+ Protein : 80 g/ ngày (1,5 – 2g/ kg/ ngày)
+ Lipid : 40 – 50 g / ngày.
+ Glucid : 400g – 500g trở lên.
– Thực đơn như trong tiêu chảy cấp giai đoạn ổn định.
Thực đơn mẫu tham khảo:
– Tiêu chảy mạn tính do nhiều nguyên nhân phức tạp. Do đó, cần phải thăm khám kỹ lưỡng, kết hợp với làm xét nghiệm để chẩn đoán. Tiêu chảy mạn tính thường dẫn đến tình trạng suy dinh dưỡng toàn thân, vì vậy cần được chăm sóc nuôi dưỡng tốt.
